فیزیولوژی پانکراس

فیزیولوژی
اگزوکرین
پانکراس نقش به ­سزایی در هضم غذا دارد و روانه به 500 تا 800 میلی­لیتر ترشحات ایزوتونیک، قلیایی حاوی الکترولیت­ها و آنزیم­های هضمی را ترشح می­نماید. غلظت سدیم و پتاسیم ترشحات پانکراس مشابه غلظت پلاسمایی آنها می­ باشد. وقتی محتویات اسیدی (pH<3) معده وارد دئودنوم می­شوند، سکرتین از مخاط دئودنوم ترشح می­شود که باعث تحریک پانکراس برای ترشح حجم زیادی ترشحات غنی از بی­کربنات (pH>8) می­شود.
کله­ سیستوکنین (CCK) نیز به ­میزان مختصر تولید بی­کربنات را تحریک می­کند. پپتیدها داخل لومینال، اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب آزاد ترشح CCK از دئودنوم را تحریک می­کنند، که باعث انقباض کیسه­ صفرا و در نتیجه ورود صفرا به دئودنوم برای ترکیب با ترشحات پانکراس و کیموس Chyme برای تسهیل هضم و جذب غذا می­شوند.
همچنین پانکراس 3 نوع آنزیم هضمی شامل آمیلاز، لیپاز و پروتئاز ترشح می­نماید. ترشح این آنزیم­ها از طریق عوامل عصبی و هورمونی مانند CCK، استیل کولین، پلی­پپتید وازواکتیو روده (VIP) و سکرتین تحریک می­شوند. حدود 20 آنزیم هضمی متفاوت به­ صورت پیش­سازهای غیرفعال (برای مثال: تریپسین و کیموتریپسین به­ صورت تریپسینوژن و کیموتریپسینوژن) ترشح می­شوند که در تماس با محتویات دئودنوم به فرم فعال تبدیل می­شوند.

​نکته :  آمیلاز تنها آنزیمی می­ باشد که به­ صورت فعال ترشح می­شود.
اندوکرین
جزایر لانگرهانس بوسیله رده­ های سلولی متفاوتی که طیف ­وسیعی از هورمون­ های پپتیدی شامل انسولین، گلوکاگون، سوماتواستاتین، پلی­پپتید پانکراس PP، VIP، galanin، سروتونین، amylin، Pancreastatin و کروموگرانین A (CgA) را تولید می­کنند، پوشیده شده­ اند. جزایر در قسمت دم پانکراس فراوان­تر می­باشند. نقش اصلی اندوکرین سلول­های جزایر، برقراری هموستاز گلوز از طریق مکانیسم فیدبکی بر پایه سطح گلوکز می­ باشد. سلول­های a در پاسخ به سطوح پایین گلوکز، گلوکاگون که ترشح می­ نمایند که باعث گلیکوژنولیز و افزایش سطح گلوکز خون می­شود.