کولون، رکتوم و آنوس

* آناتومی
کل کولون سه دسته باند طولی مجزا به نام تنیاکولی[1] دارد. این باندها همان فیبرهای عضلات طولی هستند که در لایه خارجی دیواره روده قرار دارند. پوشش تنیاکولی، در محل آپاندیس و رکتوم خاتمه می­یابد. کولون همچنین دارای هاسترا به شکل بیرون­زدگی­های دیواره روده در بین تنیاکولی­ها می­باشد.
 
** کولون
 
خون­رسانی : کولون صعودی و ابتدایی کولون عرضی به­وسیله شاخه­های شریان مزانتریک فوقانی، خون­رسانی می­شوند. در حالی که انتهایی کولون عرضی، کولون نزولی، وسیگموئید از شاخه­های شریان مزانتریک تحتانی خون می­گیرند. خم طحالی که در محل اتصال دو سیستم خون­رسانی قرار دارد، خون­رسانی ضعیف­تری دارد. کولون در این منطقه در خطر بالای عوارض ایسکمیک می­باشد.
ورید مزانتریک تحتانی به ورید طحالی می­ریزد که آن نیز به ورید مزانتریک فوقانی ملحق شده و ورید پورت را می­سازد.
 
 
** رکتوم
در محازات S4، رکتوم از ناحیه خلف به کمک فاشیای داخل لگنی به نام فاشیای والدیر[2] از ساکروم جدا می­شود. این فاشیا به سمت قدام پیشرفت کرده و فاشیای دنانویلیر[3] را تشکیل می­دهد که در آقایان رکتوم را از پروستات و وزیکول سمینال و در خانم­ها از واژن جدا می­کند. این فاشیا، بافت چربی اطراف رکتوم را که مزورکتوم[4] نامیده می­شود، در برمی­گیرد.
رکتوم از شریان هموروئیدال فوقانی (که رکتال نیز نامیده می­شود) و از شریان مزانتریک تحتانی منشاء می­گیرد، خون­رسانی می­شود. شریان هموروئیدال میانی که از شریان ایلیاک داخلی جدا می­شود، به قسمت تحتانی رکتوم خون­رسانی می­کند. ورید هموروئیدال فوقانی و لنفاتیک به ترتیب به ورید مزانتریک تحتانی و غدد لنفاوی مزانتریک تحتانی تخلیه می­شوندکه در نهایت به سیستم پورت می­ریزند. ورید هموروئیدال میانی و لنفاتیک به­ترتیب به ورید ایلیاک داخلی و غدد لنفاوی ایلیاک داخلی درناژ شده و در نهایت به جریان خون سیستمیک می­ریزند. دانستن تفاوت تخلیه وریدی برای بررسی تومورهای رکتوم و احتمال متاستاز آنها، امری مهم و کلیدی است.
 
** آنوس
اسفنکتر آنال مجموعه­ای از اسفنکتر داخل (که یک عضله صاف حلقوی داخلی است) و اسفنکتر خارجی (که یک عضله مخطّط خارجی است) می­باشد. اسفنکتر داخلی، ادامه عضله صاف حلقوی داخلی رکتوم بوده و مسؤول کنترل غیرارادی آن می­باشد. اسفنکتر خارجی، ادامه عضلات لواتور آنی بوده و مسؤول کنترل ارادی است. طول کانال آنال cm5- 5/2 می­باشد. این کانال از حلقه آنورکتال تا چین آنال[5] ادامه دارد. حاشیه آنال، قسمت تحتانی محل اتصال کانال آنال و پوست می­باشد. که فاقد فولیکول مو و غدد است. حاشیه آنال، نشان مهمی جهت لوکالیزه کردن پاتولوژی­ها می­باشد.
خط دندانه­ای داخل کانال آنال قرار دارد (شکل 3- 15). بلافاصله پروگزیمال به خط دندانه­ای، چین­های طولی قرار دارند که "ستون­های مورگانی[6]" نامیده می­شوند. کریپت­های آنال به سطح انتهای این ستون­ها خاتمه یافته و ترشحات خود را در آنها تخلیه می­کنند. تعداد متغیری از غدد (به­طور متوسط 6 عدد) به هر کریپت تخلیه می­شود.
تخلیه وریدی و لنفاتیک بالای خط دندانه­ای، شبکه همورئیدی یا پاکه­ها قرار دارند که به ورید همورئیدال میانی و تحتانی تخلیه می­شوند. همچنین لنف بالای خط دندانه­ای به غدد لنفاوی مزانتریک تحتانی و ایلیاک داخلی درناژ می­شوند. شبکه هموروئیدی خارجی و لنفاتیک آن در قسمت تحتانی خط دندانه­ای به­ترتیب به ورید غدد لنفاوی همورئیدال تحتانی تخلیه می­شوند که آن نیز در نهایت به غدد لنفاوی سطحی ناحیه اینگوینال می­ریزد. خون­رسانی شریانی کانال آنال و اسفنکترهای آنال از شریان هموروئیدی تحتانی می­باشد که از شریان پودندال داخلی (شاخه­ای از شریان ایلیاک داخلی)، منشاء می­گیرد .

[1] - Teniae  Coli
[2] - waldeyer's fascia
[3] - Denonvillier's fascia
[4] - mesorectum
[5] - anal verge
[6] - Columns of Morgagni