​درمان کانسرهای کولون و رکتوم
1- قدم اول در درمان کانسر کولون جراحی است. قسمتی از کولون که دارای ضایعه سرطانی است، همراه با طولی از کولون نرمال در هر سمت با مزو آن برداشته می­شود. برداشتن مزانتر، باعث خارج کردن غدد لنفاوی درناژ کننده بخش درگیر کولون با تومور می­شود. خارج کردن غدد لنفاوی مهم است. زیرا %30 سرطان­ های کولون در زمان تشخیص، به غدد لنفاوی مزو مجاور انتشار پیدا کرده ­اند. پس از برداشتن قسمتی از کولون همراه با مزانتر، دو سر روده بدون نیاز به استوما، مجاور یکدیگر قرار داده می­شوند.
2- سرطان­ های رکتوم که در مرحله بندی لگن با MRI و سونوگرافی تهاجم به دیواره روده داشته (T3 یا T4) و یا درگیری غدد لنفاوی دارند، در مرحله اول با کموتراپی و رادیوتراپی [کمورادیوتراپی نئوادجوانت] درمان می­شوند. هدف از این درمان کمکی یا نئوادجوانت[1] (قبل از جراحی)، کاهش سایز تومور و همچنین کاهش شانس عود موضعی در محل سوچورها می­باشد. همچنین این رویکرد دارای فوایدی در میزان بقا است. پس از 6 هفته کموتراپی و رادیاسیون، به بیمار 12-8 هفته فرصت داده می­شود تا دوره بهبودی را طی کند. معمولاً طی این دوره، سرطان به کوچک شدن ادامه داده و به درمانی که دریافت کرده، پاسخ می­دهد، سپس جراحی انجام می­شود.
جراحی برای کانسر رکتوم یک LAR[2] با آناستوموز اولیه می­باشد. رکتوم با حاشیه cm1 از دیستال تومور برداشته می­شود. یک بخش مهم از این تکنیک برداشتن کامل مزو رکتوم[3] است که در آن تمام چربی اطراف رکتوم که حاوی غدد لنفاوی است همراه کانسر برداشته می­شود. ماهیت پایین بودن آناستوموز و اثرات رادیاسیون، این آناستوموزها را در خطر بالای نشت قرار می­دهد. نشت آناستوموز باعث سپسیس، نارسایی چند سیستمی ارگان­ها و احتمال استومای دائم می­شود. به­ همین دلیل اکثر آناستوموزهای LAR، با یک استومای انحرافی پروگزیمال موقت، محافظت می­شود. وقتی سرطان رکتوم به اسفنکتر کانال آنال تهاجم کند، عمل جراحی APR[4] با کولوستومی انتهایی دائم سیگموئید انجام می­شود.

سوال: در مواردی که کانسر کولورکتال با انسداد مراجعه می کند ، چه گزینه هایی وجود دارد؟
گاهی بیمار به ­دلیل کانسر کولون یا رکتوم، با علائم انسداد حاد روده بزرگ تظاهر پیدا می­کند. در برخی از بیماران، می­توان به کمک اندوسکوپی و یا هدایت فلوروسکوپی، استنت فلزی تعبیه کرد. زمانی که استنت با موفقیت قرار داده شود، با باز کردن کولون دارای انسداد، از جراحی اورژانسی و کولوستومی جلوگیری می­کند. این روش را می­توان به­ عنوان پلی برای رزکسیون الکتیو یا تسکینی در فرد با بیماری پیشرفته متاستاتیک در نظر گرفت.

نکته :  کانسر کولون در مرحله I  و II با جراحی به تنهایی درمان می­­شوند. شیمی درمانی برای بیماران با کانسر کولون مرحله III و کانسر رکتوم در مرحله II و III توصیه می­شود.

پیش آگهی کانسرهای کولون و رکتوم
بیشتر عودها در 24-18 ماه اول اتفاق می­افتند و به ­همین دلیل مراقبت­ها در این زمان بیشتر است.
نکته : اکثر گایدلاین­ ها، توصیه به شرح­ حال، معاینه فیزیکی و اندازه­ گیری CEA هر سه ماه یکبار برای دو سال اول و سپس هر 6 ماه برای سه سال بعد می­کنند
نکته : در موارد افزایش CEA ،یک افزایش پیشرونده و متناوب، بررسی کامل بیمار شامل CT قفسه ­سینه، شکم و لگن را ضروری می­سازد.
کولونوسکوپی به ­صورت روتین یک و چهار سال پس از جراحی و پس از آن هر 5 سال یکبار انجام می­شود. CT اسکن قفسه­ سینه، شکم و لگن در افراد با ریسک بالا برای عود (Stage3) به­ صورت سالانه انجام می­شود. مهمترین عامل مؤثر در پیش­ آگهی، درگیری غدد لنفاوی است. برای بیمارانی که عود داشته­ اند، ترکیبی از کموتراپی و آمبولیزاسیون متاستازهای کبدی و گاهی رزکسیون عودهای ایزوله، می­تواند منجر به متوسط بقا دو ساله شود.

 آنوس و رکتوم
تظاهرات و ارزیابی بیماری­های آنورکتال
جهت معاینه ناحیه پره ­آنال و رکتوم، بیمار باید در وضعیت خوابیده به پهلو[1]، سجده[2] و یا خوابیده به شکم[3] قرار گیرد. باسن­ ها باز شده و ایجاد درد و وجود ضایعه قابل مشاهده با بازکردن باسن ­ها بررسی می­شود. باید از بیمار خواسته شود، مانور والسالوا انجام دهد تا از حرکت روده تقلید شده و باعث بروز پرولاپس (در صورت وجود) شود، جدا کردن ملایم باسن ­ها اجازه مشاهده را می­دهد که می­تواند نشان دهنده شقاق­ ها، تگ­های پوستی، همورئیدها، فیستول، تومور و مشکلات عفونی یا پوستی باشد. معاینه انگشتی ملایم می­تواند تومورها، پولیپ­ها، تموج و ضعف اسفنکتر را نشان دهد.
نکته : در بیماری های آنوس ، آنوسکوپی ضروری است زیرا بسیاری از ضایعات قابل ­مشاهده، قابل لمس نیستند. گرچه در صورت وجود درد حاد، به تأخیر انداخته می­شود.

[1] - Lateral decubitus
[2] - Knee chest
[3] - Prone – Jack knife





[1] - Neoadjuvant
[2] - low anterior resection
[3] - Total mesolrectal excision
[4] - abdomino perineal resection