نقش جراحی
جراحی قدیمی ­ترین شکل درمان سرطان است و برای قرن­ های زیادی تنها روش درمان بوده است. نقش ­های فعلی جراحی در مدیریت سرطان به موارد زیر تقسیم­ بندی می­شوند: کاهندۀ خطر، تشخیصی، درمانی، یا تسکینی. فهم بهتر بیولوژی تومور، پیشرفت­ ها در تصویربرداری و تکنیک­ های جراحی همراه با داده ­های مبتنی بر شواهد براساس آزمایش­ های بالینی، همگی یک شیفت از رزکسیون­ های رادیکال به جراحی ­های کمتر موربید فراهم کرده است. جراحی کاهندۀ ریسک یا پروفیلاکتیک جهت برداشت بافت یا ارگان­ هایی که در معرض ریسک بالا برای گسترش سرطان در آینده هستند، به ­صورت فزاینده­ای در حال انجام است. برای بعضی پروسیجرها مثل ماستکتومی اصطلاح «کاهندۀ ریسک» (Risk reduction surgery) نسبت به جراحی پروفیلاکتیک ارجح است.
جراحی واضحاً ریسک را کم می­کند اما حذف نمی­کند بخاطر اینکه همیشه مقداری از بافت سینه باقی می­ماند. به بیمار در مورد تداوم ریسک و خطر سرطان مشاوره داده شود و به بیمار گوشزد شود.
نکته :  سایر شرایط که جراحی کاهندۀ ریسک می­تواند به کار برود شامل: توتال گاسترکتومی در بیمارانیکه موتاسیون ژن CDH1 [یا ژن E- cadherin] ارثی دارند، تیروئیدکتومی در بیماران با نئوپلازی اندوکرین متعدد (MEN-2) و کولکتومی در بیماران با پولیپوز فامیلیال یا کولیت اولسراتیو.
جراحان اغلب برای تشخیص دقیق و سریع سرطان به نمونۀ بافتی نیاز دارند. به دنبال تشخیص، جراحان ممکن است هر تعداد از پروسیجرهای مرحله­ بندی مثل لاپاروسکوپی برای سرطان­ های معده و پانکراس؛ و مدیاستینوسکوپی برای سرطان ریه را انجام دهند. جراحی با نیت درمانی براساس نوع سرطان متغیر است اما معمولاً شامل رزکسیون en bloc تومور اولیه است. رزکسیون en bloc به برداشت کامل تومور و هرگونه اندام یا ساختارهای مجاور که با تومور درگیر هست به­ منظور  حصول مارژین پاک از تومور و کاهش ریسک عود موضعی اطلاق می­شود. رزکسیون en bloc که به­ صورت کامل انجام شده باشد بایستی هرگونه انسزیون بیوپسی قبلی را نیز شامل شود و به داخل تومور اولیه یا بافت ­هایی که بلافاصله در مجاور تومور هستند داخل نشود. به ­طورکلی کانسرهای کمتر تمایز یافته و بیشتر تهاجمی، نیازمند مارژین بیشتری از رزکسیون هستند.
جراحی ­های قطعی برای سرطان کولورکتال، پانکراس، معده و مری ممکن است نیازمند برداشت en bloc لنف­نودهای ناحیه ­ای مجاور (لنفادنکتومی) علاوه ­بر برداشتن تومور اولیه باشد. در غیاب وجود لنف­نود مثبت بالینی، بیوپسی غدۀ لنفاوی پیشاهنگ (SLN=Sentinel lymph node) می­تواند برای ملانوما و سرطان سینه انجام شود. جداسازی بیماران با غدۀ لنفاوی منفی از نظر درگیری، باعث کاهش موربیدیتی دیسکسیون غدۀ لنفاوی می­شود.
متاستازکتومی، درمان جراحی بیماری متاستاتیک، درمانی مناسب در بیماران انتخابی است. فاکتورهای مهم در تعیین ارزش متاستازکتومی شامل فاصلۀ بدون بیماری بودن (مدت زمان سپری شده از درمان اولیه تا عود)، ارگان های درگیر، و توانایی نگهداشتن بیمار بصورت عاری از تومور با یک مورتالیتی و موربیدیتی قابل قبول. مثال­ هایی که رزکسیون جراحی بیماری متاستاتیک می­تواند مؤثر باشد شامل رزکسیون متاستازهای کبدی از سرطان کولورکتال و متاستازهای ریوی از سارکوم بافت نرم است. جراحان به ­صورت فزاینده­ای خواهان انجام جراحی­ های تسکینی (غیر درمانی) جهت بهبود کیفیت زندگی در بیماران سرطانی هستند. مثال­ هایی از جراحی ­های تسکینی شامل جراحی سایتورداکتیو (کاهندۀ سلول) جهت کم کردن حجم تومورها و پروسیجرهایی جهت تسکین درد، کنترل خونریزی، تسکین انسداد، ترمیم یک احشای سوراخ شده، یا تأمین حمایت تغذیه ­ای هستند. ممکن است از جراحان جهت تعبیه دسترسی­ های عروقی مناسب برای تسهیل شیمی ­درمانی مشاوره شود. ​​​​​​​