​پرکاری پاراتیروئید اولیه: (Primary Hyper Parathyroidiism)

در پرکاری اولیه پاراتیروئید (PHP)، نسبت معکوس بین PTH و سطح کلسیم سرم مختل شده است. این اختلال به علت خودمختار شدن یک یا بیشتر از غدد پاراتیروئید و ترشح بیش­ ازحد PTH است، در این شرایط حلقه باز خورد منفی در ترشح PTH و کلسیم، وجود ندارد. گرچه ممکن است کلسیم افزایش یافته در بالاترین سطح طبیعی باقی مانده باشد، PTH به نسبت سطح سرم بالا می­رود. سطح فسفات سرم معمولاً کم است و کارکرد کلیه هم طبیعی است. این بیماری ممکن است به علت آدنوم پاراتیروئید (85%) یا هایپرپلازی (15%) یا سرطان پاراتیروئید (1%>) باشد. ترشح PTH افزایش یافته است و نقطه تنظیم کلسیم در سطح بالاتری درهر سه علت بیماری، قرار می­گیرد. با اعمال اثر طبیعی این سطح افزایش یافته هورمون، جذب کلسیم در دستگاه گوارش افزایش می­ یابد، ترشح ادراری کلسیم افزایش می­ یابد و سبب از دست رفتن استخوان می­شود. آدنوما به معنای بزرگ شدن یک یا دو غده می­باشد و یک اتفاق خوش­خیم است: به علت نرمی و متحرک بودن این غده­ ها، اغلب موارد این غدد غیرطبیعی قبل عمل قابل­ لمس نمی­ باشند. آدنوماهای معمولی، سایز بین 1 تا 2 سانتی­متر و وزن 500 تا 1000میلی­گرم دارند. هایپرپلازی یا بیماری چند غده­ای وقتی وجود دارد که تمام غده­ ها غیرطبیعی باشند. هایپرپلازی هم یک اتفاق خوش­خیم است که تمام غده­ ها را تحت ­تأثیر قرار می ­دهد، اما بزرگی غده ­ها اغلب غیرقرینه است. پرکاری اولیه پاراتیروئید به علت هایپرپلازی اغلب تک ­گیر است اما گاهی ممکن است وراثتی باشد که به تنهایی یا به ­عنوان جزئی از سندرم MEN تظاهر می­کند.